Дотоодын зах зээлээ бүрэн хангаж улмаар экспортод гаргах боломжтой
Монголын хөнгөн үйлдвэрийн салбарт гутлын дээд биеийн материал үйлдвэрлэл, арьс шир боловсруулалт, гадаад худалдааны чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг “Булигаар” ХК нь бод, богийн арьсыг хагас болон гүйцэт боловсруулан олон төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж, дотоод, гадаадын зах зээлд борлуулж байна.
Тус үйлдвэр нь боловсруулсан арьсаа 100 гаруй аж ахуйн нэгж, 60 гаруй иргэнд нийлүүлдэг бөгөөд цаашид тоног төхөөрөмжөө шинэчлэн, үйл ажиллагаагаа өргөтгөхөөр төлөвлөжээ. “Хүнсний хангамж, аюулгүй байдал”, “Тэрбум мод” үндэсний хөдөлгөөний адил арьс, ширний үйлдвэрлэлийн салбарыг бүх талаар далайцтай дэмжих, Нийгмийн даатгалын шимтгэлийг эргэж харах зэрэг зохицуулалтыг хийвэл кластер хэлбэрээр хөгжих бүрэн боломжтойг Монголын арьс, ширний үйлдвэрлэлийн холбооны гүйцэтгэх захирал Т.Баярсайхан хэллээ.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх мөн дотоодын зах зээлд өдөрт 300 хос гутал нийлүүлдэг буюу жилд нэг ээлжиндээ 100 мянган хос гутал үйлдвэрлэх хүчин чадалтай “Хос Аз” үйлдвэр болон “MARIS” ХХК-ийн үйл ажиллагаатай танилцав. Нийт гутлын 80 хувийг Батлан хамгаалах яам, Цагдаагийн ерөнхий газар, Хил хамгаалах ерөнхий газар зэрэг байгууллагын алба хаагчдын, хөдөлмөр хамгааллын, тусгай зориулалтын гутал эзэлж байхаас гадна эрэгтэй, эмэгтэй, хүүхдийн болон тусгай хэрэгцээний бүх төрлийн гутал үйлдвэрлэдэг байна.
Цар тахлын жилүүдэд тухайн үеийн Засгийн газар аж ахуйн нэгжүүдийн дулаан, цахилгаан, ус зэргийн төлбөрийг төрөөс даах шийдвэр гаргасан нь үйл ажиллагаагаа тасралтгүй явуулах, ажлын байраа хадгалах, улмаар цалингаа нэмэх боломж олгосонд талархаж байдгаа “Хос аз” ХХК-ийн ерөнхий захирал Н.Зоригт дурьдаж улмаар цаашид урт хугацаатай, хүү багатай зээл олгож, татварын бодлогоор тууштай дэмжиж байвал хүчин чадлаа нэмж, дотоодын зах зээлээ бүрэн хангаж улмаар экспортод гаргах боломж байгааг хэллээ.
Арьс, шир бэлтгэл, үйлдвэрлэлийн зээл авсан аж ахуйн нэгжүүд 2022 онд 14 тэрбум гаруй төгрөгөөр түүхий эд, туслах материал худалдан авч 1.2 тэрбум гаруй төгрөгийн үндсэн хөрөнгө бэлтгэн, 2 тэрбум гаруй төгрөгийн татвар төлсөн байна. Хүнс, хөдөө аж ахуйн гаралтай түүхий эд боловсруулах зориулалттай, тухайн үйлдвэрийн үндсэн хөрөнгөөр бүртгэгдэх шинэ тоног төхөөрөмжийг импортын барааны гаалийн албан татвараас 2027 оны 01 дүгээр сарын 01-ний өдөр хүртэл 100 хувь хөнгөлсөн. Энэ хөнгөлөлтөд хүнс, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын 426 нэр төрлийн тоног төхөөрөмж хамрагдаж байна.
Ноос, ноолуур, арьс шир, мод, модон тавилга, оёмол бүтээгдэхүүн, хувцас, хэвлэл, сав, баглаа боодол, дахин боловсруулах, гоо сайхан, ахуйн химийн чиглэлээр 3’200 гаруй аж ахуйн нэгж, үйлдвэрт 44 мянга орчим хүн ажиллаж байна. Хөнгөн үйлдвэрийн салбарын экспорт 2022 оны жилийн эцсийн байдлаар 508 сая ам. доллар, импорт 703 сая ам. доллар болсон статистик үзүүлэлт гарчээ. Экспортын дийлэнх хувийг нэхмэл, нэхмэлийн бүтээгдэхүүн тэр дундаа ноолуур эзэлдэг бол модон эдлэл, хэвлэл, цаас, картонон бүтээгдэхүүний экспорт маш бага хувьтай байна.
